Kolędy w Polsce cieszą się niesłabnącą popularnością od XVI wieku. Ich autorami byli głównie poeci -Franciszek Karpiński, Mikołaj Sęp Sarzyński czy Andrzej Morsztyn i znani kaznodzieje jak ks. Piotr Skarga. Kolędy śpiewane były przez Polaków w okresie „złotego wieku” i podczas zaborów. W czasach II wojny światowej na podstawie tradycyjnych kolęd układano kolędy-patriotyczne. Do czasów nam współczesnych w różnych śpiewnikach przetrwało ponad 500 kolęd i pastorałek. Każdy z nas ma swoje ulubione, najchętniej słuchane i śpiewane kolędy, bo przecież tradycja to rzecz święta.
Koncert pieśni świątecznych i kolęd poprzedziły życzenia na Święta Bożego Narodzenie od Małgorzaty Ryczek, gospodyni „Morandówki”. Później zachwycało nas przepiękne wykonanie najbardziej znanych pieśni i kolęd z całego świata w wykonaniu Kwartetu Smyczkowego w składzie: Magdalena Magoń, Magdalena Pasikowska, Piotr Redeł i Tomasz Nadolski. Polskie kolędy wykonaliśmy wspólnie, czyli słuchacze jako spontaniczny chór z akompaniamentem znakomitych muzyków Kwartetu, na co dzień – członków Orkiestry Symfonicznej im. Karola Namysłowskiego.
Świąteczny koncert rozpoczął utwór „Jingle Bells”, amerykańskiego kompozytora James’a Pierpont’a z 1857 r., jedna z najbardziej rozpoznawalnych melodii w Polsce. Wraz z przyjściem okresu Bożego Narodzenia amerykańskie piosenki świąteczne nuci cały świat. Głęboko zakorzeniły się również w polskiej kulturze, chociaż nam nigdy nie zastąpią naszych polskich kolęd, to miło jest ich posłuchać w okresie świątecznym. Muzycznego spotkania z amerykańską atmosferą świąt dopełniła wiązanka piosenek: o bączku, którym kręcą dzieci podczas Świąt Chanuka, o dzwoneczkach przyczepionych do sań i o radości na świecie z powodu przyjścia Pana. W muzycznej podróży, przywołującej melodie świątecznie, wybrzmiała także, znana na całym świecie, tradycyjna irlandzka piosenka świąteczna „Daleko w żłóbku”.
Wraz z muzykami zaśpiewaliśmy „Lulajże Jezuniu”, jedną z najpopularniejszych kolęd polskich, uważaną za najbardziej polską ze wszystkich kolęd. Na jej podstawie pisano i tworzono pieśni o charakterze patriotycznym. Również Fryderyk Chopin czerpał inspiracje z tej kolędy, która jest jedną z niewielu kolęd kołysanek, co prawdopodobnie przyniosło jej popularność. Najstarsza zachowana wersja kolędy „Lulajże Jezuniu” pochodzi z 1705 r.
Zachwyciła nas przepiękna kolęda „Chwała na Wysokości”, pochodzącą z kanonu kolęd francuskich. Niezwykła i bardzo urokliwa była również żydowska pieśń, śpiewana podczas Świąt Chanuka.
Kolęda „Wśród nocnej ciszy”, powstała na przełomie XVIII i XIX wieku. Pierwszy raz kolęda ukazała się w „Śpiewniku kościelnym” ks. Michała Marcina Mioduszewskiego. Obecnie ta ogromnie popularna kolęda jest odśpiewywana na rozpoczęcie pasterki. Chętnie śpiewamy ją w rodzinnych domach, z wielką radością wykonaliśmy kolędę do niezwykłej muzyki Kwartetu Smyczkowego.
Tak jak w przypadku większości polskich kolęd, autor tekstu i muzyki do kolędy „Gdy śliczna Panna”, również jest nieznany. Kolęda pochodzi z początku XVIII wieku, a więc okresu przedrozbiorowego. Przez cały wiek XVIII tekst kolędy pozostawał rękopisach, jako drukowany pojawił się w XIX w. Jest to jedna z najstarszych, a jednocześnie najpopularniejszych polskich kolęd. Przez cały wiek XVIII i XIX kolęda „Gdy śliczna Panna”, śpiewana była w każdym klasztorze żeńskim. Wyjątkowo piękny tekst kolędy odśpiewaliśmy wraz z muzykami.
(…) Sypcie się z Nieba wszyscy Aniołowie,
Śpiewajcie Panu Niebiescy duchowie.
„Song of the Bells” Leroya Andersona, amerykańskiego kompozytora, to kolejna piosenka świąteczna, która wybrzmiała w pięknej komnacie kamienicy Morandowskiej. I przyszedł czas na jedną z najpiękniejszych i najstarszych kolęd świata. Powstała w Austrii kolęda, mająca 700 wersji, przełożona została na ponad trzysta języków świata. Kolęda „Cicha noc” jest najpopularniejszą kolędą na świecie. Autorem kolędy był Joseph Mohr, muzykę skomponował Franz Xaver Gruber. Po raz pierwszy zabrzmiała w roku 1818 w austriackim Oberndorf bei Salzburg podczas pasterki. Piękno melodii, oraz prostota słów sprawiły, że „Cicha noc” stała się tak znaną i chętnie śpiewaną kolędą na całym świecie. Pierwszy polski przekład kolędy powstał około roku 1930, a jego autorem jest Piotr Maszyński - kompozytor, dyrygent i pedagog. Oryginalna wersja kolędy „Cicha noc” posiadała aż sześć zwrotek. Wykonanie jej przez muzyków Kwartetu Smyczkowego to istny majstersztyk. Jak można było usłyszeć z ust słuchaczy – „była to najcichsza na świecie cicha noc”. Od cichutkich tonów na początku, takich, aby nie zbudzić Dzieciny, po mocniejsze przy słowach – „Gdzie się spełnił cud”. Można było mieć wrażenie, że w oddali słychać cichutkie głosy małych kolędników, którzy idą za Betlejemską Gwiazdą.
Zachwyciło nas także wykonanie pięknej francuskiej kolędy „Święta Noc”. W programie świątecznego „Wieczoru z Koncertmistrzem” znalazła się także rewelacyjna walijska kolęda. Po raz kolejny wystąpiliśmy w roli kolędników śpiewając kolędę „Mizerna, cicha, stajenka licha została”. Została "stworzona" na podstawie pierwszej sceny z utworu "Szopka", autorstwa Teofila Lenartowicza. Muzykę do kolędy skomponował wybitny polski kompozytor Jan Karol Gall, który opublikował prawie 400 najróżniejszych kompozycji.
Kwartet Smyczkowy uraczył nas jeszcze światowym przebojem „Radujmy się, Pan się Narodził”. Następnie Piotr Redeł, w imieniu wszystkich muzyków, złożył słuchaczom „Koncertu kolęd” życzenia na Boże Narodzenie, by za chwilę przekazać je w formie muzycznej - w postaci przepięknej j piosenki „We wish you a Merry Christmas”, której tradycje sięgają XVI wieku.
Cudna kolęda „Cicha noc”, zagrana na bis, zakończyła świąteczny „Koncert kolęd”, czyli szósty „Wieczór z Koncertmistrzem” w „Morandówce”.
Napisz komentarz
Komentarze